In het HVHB-nieuws van februari 2024 maakten we melding van een bijzonder archiefstuk. Het betrof een langspeelplaat met de titel ‘Feestklanken uit de Heemsteedse St. Bavo’, opgenomen bij gelegenheid van het 100-jarig bestaan van het kerkgebouw in 1979.
De muziek werd uitgevoerd door het parochiële koor, de R.K. Harmonie ‘St. Michaël’ en Aldert Winkelman (orgel). Dirigent was toen Niek Smit.
Op de achterkant staat naast een prachtige pentekening van de kerk, ook de verklaring van de muziekstukken en de geschiedenis van de kerk en het orgel.
De tekst luidt als volgt:
De Muziek
De liturgievernieuwing die in de zestiger jaren in de Rooms Katholieke Kerk werd ingevoerd, bracht o.a. met zich mee dat het Latijn in gebeden en gezangen plaats moest maken voor de landstaal. De ingrijpende gevolgen die dit voor de kerkmuziek had, gingen ook aan de Heemsteedse St. Bavo niet voorbij. Een grote koortraditie dreigde immers te verdwijnen!
De nieuwe koers, die op 1 oktober 1967 met de oprichting van een gemengd koor werd ingeslagen, blijkt achteraf gezien een repertoire te hebben opgeleverd dat gelukkig toch door velen kan worden gewaardeerd.
Misschien komt dit wel doordat het koor, naast het verzorgen en begeleiden van de volkszang, ook regelmatig zogenaamde luisterstukken ten gehore brengt. Enkele voorbeelden (Alma Redemptoris Mater van Da Palestrina en Psalm 150 van Franck) zijn op deze plaat te beluisteren.
De Heemsteedse St. Bavoparochie kan er trots op zijn, dat de amateur muziekbeoefening in deze kerk een verheugende ontwikkeling doormaakt. Een zeer goed voorbeeld hiervan is de toenemende samenwerking tussen het gemengd koor en de R.K. Harmonie ‘St. Michaël’ uit Heemstede. In de afgelopen jaren was dit kwalitatief hoogstaand muziekgezelschap meerdere malen in de kerk te beluisteren – tot grote tevredenheid van velen. Een gewaardeerd hoogtepunt van deze samenwerking was de uitvoering van ‘Die Deutsche Messe’ van Franz Schubert en het zal velen een genoegen doen dat deze thans op de plaat is vastgelegd.
De muzikaal/artistieke leiding bij deze opname was in handen van Niek Smit, sinds de oprichting van het koor dirigent in deze kerk.
De jubilerende kerk
Een kerkgebouw dat er 100 jaar staat, overbrugt toch 5% van de tijd die ons scheidt van Jezus Christus.
Een boeiende gedacht, waarmee wij vieren dat een groep voorouders van de huidige parochianen zich heel wat inspanningen heeft getroost om een passend nieuw godshuis neer te zetten. Wij herdenken al degenen die gedurende een eeuw de zaak in stand hebben gehouden: parochianen, pastoors, kapelaans, pastores, kosters etc. Wij herdenken ook 100 jaar kerkelijk lief en leed, 100 jaar ‘Bavo-gebeuren.’
Het kerkgebouw werd in neo-gotische stijl ontworpen door Everhardus .Johannes Margry (1841-1891) (foto rechts), architect te Rotterdam en op 1 oktober 1879 geconsacreerd door Mgr. Petrus Matthias Snickers (1816-1895), bisschop van Haarlem. In de omgeving veranderde veel. Vormden eerst voornamelijk bleek- en bollenvelden het decor, nu zijn het vooral forensenwoningen en flats die de hoge torenspits nog net zichtbaar laten voor hen die Heemstede naderen.
(foto: Mgr. Petrus Matthias Snickers (1816-1895), bisschop van Haarlem)
Maar ook van binnen is er veel veranderd: een mini-beeldenstorm trok voorbij en een sterk veranderd kerkelijk leefpatroon deed zijn intrede. Maar evenals de fundamenten, de hoekstenen, het dak en de toren van het gebouw, is ook het motief voor de bouw recht overeind blijven staan: het hebben van een ontmoetingsplaats voor mensen die Jezus Christus en Zijn boodschap zo belangrijk vinden, dat ze daarvan ook willen getuigen in vieringen en gemeenschappelijk gebed. In een eigen gebouw.
Het orgel
Na de restauratie in 1971/72 geniet het orgel in de Heemsteedse St. Bavo terecht een grote faam. Het werd in 1833 door de Amsterdamse orgelbouwer Leonard van den Brink geplaatst in de vorige kerk, die schuin tegenover het huidige gebouw was gelegen. In de loop van de zestiger jaren was het instrument in een zodanig vervallen staat geraakt, dat het praktisch onbespeelbaar was geworden. Gelukkig werd de Rijksdienst voor Monumentenzorg bereid gevonden om een grondige restauratie grotendeels te subsidiëren.
Daarna hebben organisten van internationale faam het instrument regelmatig bespeeld en unaniem geprezen om de karakteristieke klank van zijn registers. De vaste bespeler, Aldert Winkelman (1954-2023) (foto rechts), heeft er bij de keuze van de uitgebreide werken naar gestreefd om de verschillende aspecten van deze klant zo goed mogelijk tot hun recht te laten komen.
