Hageveld 5

Boerderij Hageveld

	Oorspronkelijke functie
	Boerderij (nr 5) met stalgebouw (nr 7)
	Huidige functie
	Woonhuizen
	Bouwjaar
	1850
	Architect
	Onbekend
	Status
	Gemeentelijk monument

Introductie

De boerderij maakt deel uit van landgoed Hageveld aan de oostkant van Heemstede, vlak bij het Spaarne. Het ligt wat verscholen en is vanaf de openbare weg niet goed zichtbaar. In de 15de eeuw stond hier het klooster PortaCoeli, dat in de 17de eeuw vervangen werd door buitenplaats ’t Groot Clooster. Het oorspronkelijke huis van deze buitenplaats werd in 1860 gesloopt. De boerderij die bij de buitenplaats hoorde, bleef bewaard. In 1873 verrees aan de westzijde van het terrein een villa die de toepasselijke naam ’t Clooster kreeg. Aan het eind van de 19de eeuw werd de bosrijke omgeving van de buitenplaats omgezet in weiland.

Tussen 1922 en 1930 verrees op dit terrein het Bisschoppelijke Seminarie Hageveld. Het seminarie was zelfvoorzienend en omvatte een boerderij, bakkerij, slagerij, wasserij, moestuinen en had ook een eigen begraafplaats. Het monumentale hoofdgebouw van dit complex is een rijksmonument, evenals de toegangsbrug, die naar de voorheen lange rechte oprijlaan leidde.

Complex

In 2001 werd het hoofdgebouw verkocht. Het achterste deel bleef voor de school beschikbaar (Atheneum College Hageveld), maar het voorste deel werd verbouwd tot particuliere, luxe appartementen. De overige gebouwen op het terrein, de voormalige bouwkeet, bakkerij en slagerij in het boerderijcomplex werden ook verkocht.

Het complex bestaat uit de volgende elementen:

De voormalige boerderij, Hageveld 5,7 (gemeentelijk monument)
Villa ’t Clooster, Hageveld 1 (gemeentelijk monument)
Het hoofdgebouw,Hageveld 15 (rijksmonument)
De stenen brug (rijksmonument)
Het landschap

De voormalige boerderij van de buitenplaats ’t Groot Clooster staat ten noordwesten van het hoofdgebouw van Hageveld. Het boerderijcomplex is aan de west- en noordkant omgeven door waterpartijen. De boerderij is in 1850 gebouwd en bestond oorspronkelijk uit een woonhuis en een stalgebouw. In de jaren twintig van de vorige eeuw werd op het terrein van de buitenplaats het Bisschoppelijke Seminarie Hageveld gevestigd. Het seminarie wilde zelfvoorzienend zijn en daarom werden in die jaren aan de stal een bakkerij en een slagerij toegevoegd. Ook het woonhuis werd in die periode uitgebreid met een aanbouw met bijkeuken.

Bouwkundige beschrijving

De boerderij bestaat uit twee delen, het vroegere woonhuis en het stalgebouw, die tegenover elkaar staan met een hof ertussen gelegen. Het woonhuis heeft een rechthoekige plattegrond, met boven de begane grond nog een halve verdieping. Het dak heeft een opvallend flauwe helling en steekt fors uit. De symmetrische gevels zijn crème wit gepleisterd met een zwarte plint. In de voor-en achtergevel bevindt zich in het midden een entree met een ronde boog. Daarnaast zitten aan twee zijden rondboogvensters. Deze ronde bogen zijn een opvallend kenmerk in het ontwerp. De entree aan de hof heeft een paneeldeur met een ijzeren sierrooster. Op de verdieping zijn kleine vensters gemaakt, precies boven de ramen en deuren daaronder. De aanbouw uit 1923 heeft slechts een bouwlaag, maar is wel in dezelfde stijl gebouwd.

Het voormalige stalgebouw staat ten noorden van het woonhuis. Dit stalgebouw heeft een bouwlaag met een kapverdieping. Daarnaast staat de voormalige bakkerij/slagerij, die ook bestaat uit een bouwlaag met een kapverdieping. Beide gebouwen zijn met elkaar verbonden door een terugliggend plat tussenstuk, dat ook uit een bouwlaag bestaat, maar dan zonder kap. De gevels zijn wit en deels crème wit geschilderd met een zwarte plint. Aan de noord- en zuidgevel van het voormalige stalgebouw bevinden zich grote entrees met garagedeuren. In de noordgevel zit nog een hooiluik. De entree van het stalgebouw bevindt zich in de rechterzijgevel.

In het tussenstuk zit ook een entree en daarnaast twee smalle gangvensters. De entree van de voormalige bakkerij/slagerij bevindt zich aan de kant van de hof.

Gemeentelijk monument

De waarde van het Hageveldcomplex ligt in de bijzondere combinatie van landschap en bebouwing. De cultuur- en architectuurhistorische structuur van het vroegere seminariecomplex, bestaande uit het monumentale hoofdgebouw en de bijbehorende gebouwen, samen met het landgoedkarakter, is zeldzaam.

Het voormalige boerderijcomplex heeft een bijzondere cultuurhistorische waarde omdat het herinnert aan de boerderij die bij de verdwenen buitenplaats ’t Groot Clooster hoorde. De uitbreiding met de bakkerij en slagerij herinnert aan de tijd dat op Hageveld een seminarie gevestigd was.

De gebouwen zijn ook waardevol omdat ze deel uitmaken van het totale Hageveldcomplex. Verder hebben ze situationele waarde door hun opvallende ligging bij het hoofdgebouw van Hageveld.

Het woonhuis van de boerderij heeft ook architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een ontwerp in neoclassicistische stijl. Het hele complex is vrij gaaf bewaard gebleven.