Leidsevaartweg 73

Pompstation

	Oorspronkelijke functie
	Pompstation voormalige Amsterdamsche Duinwater-Maatschappij
	Huidige functie
	Laboratorium (gesloten als museum)
	Bouwjaar
	1853
	Architect
	Onbekend
	Status
	Provinciaal monument

Introductie

Het voormalig pompstation Leiduin, gebouwd in 1853, diende voor het transporteren van water uit de duinen bij Leiduin naar Amsterdam. Het staat tussen de spoorlijn Leiden-Haarlem en de Leidsevaart.

Het pompen van gezuiverd duinwater werd in 1900 door een nieuw pompstation in Amsterdam overgenomen. Het gebouw werd in 1909 in gebruik genomen als directieverblijf. Hoewel het niet meer open is als museum worden er wel oude materialen geconserveerd en de geschiedenis van de watervoorziening blijft bewaard, van 1853 tot heden. Een museumcommissie van Waternet heeft de zorg voor het behoud van het historische erfgoed.

Bouwkundige beschrijving

Het gebouw heeft een rechthoekige plattegrond met aan de zijgevels (noord en zuid) hoekrisalieten (vooruitspringende gevelpartij die over de gehele hoogte doorloopt). Het bestaat uit één bouwlaag met waarschijnlijk oorspronkelijk een plat dak, dat tijdelijk is vervangen door schilddaken, maar nu weer op dezelfde manier is afgedekt. Vroeger was het pompstation voorzien van een schoorsteen in het midden van de zuidzijde, die vóór 1909 is neergehaald.

Provinciaal monument

Het pompstation is van architectuur- en cultuurhistorisch belang als oudste onderdeel van het eerste Nederlandse waterleidingcomplex en vanwege de grotendeels gave hoofdvorm, detaillering en materiaalgebruik. Voorts is het een goed voorbeeld van classicistische baksteenarchitectuur. Gezien de betrokkenheid van Engelse ingenieurs bij de bouw van dit complex is het pompstation waarschijnlijk naar Engels voorbeeld ontworpen.

Ook het aan de Leidsevaartweg gelegen toegangshek en de voor de hoofdingang gelegen pomp zijn provinciaal monument.

Andere onderdelen van het complex van de Duinwater-Maatschappij / Gemeentewaterleidingen is de woning op Leidsevaartweg 75-77 en de woningen op Leidsevaartweg 57-67. Beide objecten zijn provinciaal monument.