Herinneringen aan Bennebroek
Door Hans Brouwer
Hans Brouwer maakte enkele jaren terug met zijn kleinzonen Benjamin en Jens een wandeling door Bennebroek, het dorp waar hij op een ijskoude februaridag in 1947 werd geboren. Tegenwoordig woont hij in Hillegom. Aan veel plekken heeft hij een herinnering. Wij wandelen met hem mee….
Wij beginnen onze wandeling vanaf de achterzijde van mijn geboortehuis aan de Rijksstraatweg 79. In 1926 is het huis ten behoeve van de toenmalige burgemeester mr. K.J.G. baron van Hardenbroek verbouwd. Van de grote tuin rondom is de oorspronkelijke aanleg nog grotendeels intact.
Vanaf hier lopen wij de Kleine Sparrenlaan in waar ik op de leeftijd van Benjamin en Jens op de lagere school zat.
Terwijl ik de vorige foto maak sta ik met mijn rug voor dit huis aan de Rijksstraatweg waar ten tijde dat wij aan de overkant woonden een aantal jaren Toon Hermans met zijn gezin heeft gewoond. Later kwam ik hem weer tegen in Bloemendaal aan de Midden Duin en Daalseweg als ik de post kwam brengen.
De Sparrenbosschool staat er nog en is intussen wat uitgebreid. Hierna gaat het verder in de richting van de Bennebroekerdreef wat destijds een zandvlakte was na het opbreken van de tramlijn naar de Schoollaan. Deze route moest ik altijd lopen naar het huis van mijn grootouders waar ik moest overblijven totdat ik door mijn moeder weer werd opgehaald.
Voor die tijd zat ik nog 2 jaar op de kleuterschool aan de Schoollaan, dit gebouw is intussen verdwenen en heeft plaats gemaakt voor een appartementencomplex. Echter naast de Albert Heijn (voorheen kruidenier Zwetsloot) staat nog de woning van de weduwe Coomans. Dit is nu magazijn van Albert Heijn, maar ik kwam daar af en toe op bezoek. Het was een diep pand waar zij aan de achterkant woonde omdat vooraan destijds een kapperszaak was. Prins Hendrik, de man van Koningin Wilhelmina, kwam af en toe logeren op het nabijgelegen Huis te Bennebroek voor jachtpartijen etc. En liet zich dan ’s morgens scheren bij kapper Coomans. Deze kapper had tevens een vertegenwoordiging van de begrafenisonderneming, de man is echter al vroeg overleden. Daarna heeft mijn grootvader dit samen met wed. Coomans voortgezet en vaak als wij tussen de middag gegeten hadden bij mijn grootouders, dan trok opa een begrafenispak aan met hoge hoed, afhankelijk van de klasse met 2 of 3 banden op de zwarte jas, en dan werd er meestal rond 2 uur ‘s middags iemand bij de kerk aan de overkant begraven.
Aan de Binnenweg, vanuit de oude kern van Bennebroek rechts van de weg, ligt het Bennebroekbos met in de weide een obelisk. Deze obelisk staat er ter nagedachtenis aan het bezoek dat koningin Wilhelmina bracht aan de in Bennebroek gelegerde troepen van het instructiebataljon uit Kampen op 11 augustus 1916. Het monumentje is geplaatst door de freule Willink, ambachtsvrouwe van Bennebroek in die tijd.
In het instructiebataljon zaten jongemannen van 16 tot 18 jaar die tot korporaal en sergeant bij de infanterie van het leger in Nederland en dat van de Koloniën werden gevormd. Het bivak in Bennebroek werd gehouden tijdens een tiendaagse oefening in de Bollenstreek. Het terrein behoorde destijds tot het landgoed van het Huis te Bennebroek. Freule Willink was echter gaarne bereid het tijdelijk af te staan voor het bivak.
Het huisje van Loeff gezien vanaf de voormalige trambrug aan de Bennebroekerlaan. Joris Loeff was destijds mijn klasgenoot op de lagere school en ik kwam daar wel eens spelen. Zijn moeder was beeldhouwster en heeft verscheidene standbeelden in Bennebroek gemaakt. Wij wandelen verder over de trambrug langs de tijdelijke ijsbaan welke hier nu is opgesteld en dan achter de kerk om naar de Binnenweg. Daar komen wij bij de achteringang van Linnaeushof welke nu is gesloten, ernaast is echter een klein weggetje wat naar het hofje Van Verschuer Brants gaat. Nadat de kruidenierswinkel in de Bennebroekerlaan door mijn grootouders was verkocht konden zij hier nog wonen tot hun levenseinde. Het geheel was in beheer bij de Ned. Hervormde Kerk en de dominee Kalff had hier in deze tijd een dominerende rol.
In het hoekhuis pal achter de herdenkingszuil van familie Van Verschuer Brants woonden mijn grootouders en later woonde mevrouw Coomans aan de achterzijde van dit complex van 11 woningen.
Wij wandelen verder door het vroegere bollenland van John H. van Zonneveld en Bijvoet langs de Linnaeushof naar de Rijksstraatweg., hier steken wij over en via de Bijweglaan gaat het naar de van Ittersumlaan. Daar heb ik ook nog 3 jaar op een bovenwoning gewoond nr. 20 totdat wij in 1959 naar Bloemendaal zijn verhuisd.
Daarna gaat het verder via de brug in de Bijweglaan naar de Zwarteweg . Aan de overkant is nu een hele woonwijk maar toen ik daar woonde was de smalle Zwarteweg maar aan een zijde bebouwd en aan de overkant was een grote haag als afscheiding naar het bollenland van dahliakweker Willem Medenblik, welke later met zijn kwekerij naar de Leidsevaart ter hoogte van het Manpad is verhuisd. In de haag was juist hier een klein gaatje waar wij ’s winters doorheen kropen om over het bevroren bollenland zo een kortere route naar school te lopen.
Wij lopen nu echter langs de winkels van de Zwarteweg terug naar de auto en rijden weer naar Hillegom.
HAB – 25 december 2019