Van Merlenlaan 5

	Oorspronkelijke functie
	Woonhuis
	Huidige functie
	Woonhuis
	Bouwjaar
	1906
	Architect
	H. Korringa (1877-1969)
	Status
	Gemeentelijk monument

Introductie

Van Merlenlaan 5 maakt deel uit van het complex Raadhuisplein – Van Merlenlaan. Feitelijk vormt dat de zuidelijke bebouwingswand van het Raadhuisplein. Midden in de vrijwel aaneengesloten huizenrij van het complex verandert de straatnaam Raadhuisplein tamelijk abrupt in Van Merlenlaan. Het complex wordt aan de westzijde begrenst door de landschappelijke uitloper van het wandelbos Groenendaal met de Vrijheidsdreef, de Groenendaalkade en de Van Merlenvaart, voorheen Herenzandvaart geheten. De oostelijke begrenzing is de hoek Raadhuisplein- Valkenburgerlaan. Aan de overzijde (noord) staat het raadhuis van Heemstede. De oost-west georiënteerde Van Merlenlaan wordt in 1881 in opdracht van J.B. van Merlen aangelegd.

Nummer 5 staat tegenover het raadhuis, dat ook in 1906 is gebouwd. Het raadhuis is een rijksmonument. De villa is ontworpen door architect Harm Korringa in opdracht van de families Van Lennep en Teding van Berkhout voor mejuffrouw Van Orsoy, die jarenlang bij hen in dienst was.

Bouwkundige beschrijving

Het vrijstaande pand heeft een onregelmatige plattegrond met twee bouwlagen en haaks op elkaar staande daken die verspringen in hoogte. De daken steken flink over. Deze twee in elkaar grijpende zadeldaken zijn karakteristiek voor dit pand.

De gevels zijn gemetseld in rode baksteen, maar de verdieping aan de linkerkant is gepleisterd en wit geschilderd. Dit sterk naar voren springende linkerdeel heeft een topgevel. Ook deze combinatie van rode baksteen en witte pleister is karakteristiek voor dit pand. Naast het onderste deel van de benedenvensters zitten houten luiken. De entree zit in het terugwijkende deel. De linkerzijgevel heeft geen ramen, de rechterzijgevel wel. Er is een ondiepe voortuin met een smeedijzeren sierhekwerk.

Gemeentelijk monument

Het pand heeft situationele waarde vanwege de beeldbepalende ligging aan de Van Merlenlaan. De onmiddellijke nabijheid van twee rijksmonumenten, Overlaan en het huidige raadhuis, versterken de ensemblewaarde. De villa-achtige vorm is een wezenlijk onderdeel van de historische individuele bebouwing binnen het complex Raadhuisplein – Van Merlenlaan. Tevens heeft het pand enige architectuurhistorische waarde vanwege de kwaliteit van het ontwerp en de gave details. Het ontwerp is ook van belang in het oeuvre van de in Heemstede bekende architect H. Korringa, die ook Van Merlenlaan 1-3 ontwierp.