Herfstlaan 3

Grafmonument Van Verschuer

	Oorspronkelijke functie
	Grafmonument
	Huidige functie
	Grafmonument
	Bouwjaar
	1847
	Architect
	Onbekend
	Status
	Gemeentelijk monument

Introductie

Het grafmonument staat op de Algemene Begraafplaats, waarvan het oudste gedeelte in 1828 is aangelegd naar ontwerp van J.D. Zocher. Het echtpaar Van Verschuer-Brants was van 1835 tot 1901 eigenaar van het in Heemstede gelegen landgoed De Hartekamp. In 1900 hadden zij uit filantropische overwegingen een complex bejaardenwoningen laten bouwen op een gedeelte van hun grondbezit, dat tegenwoordig deel uitmaakt van Bennebroek. Dit hofje van Verschuer-Brants is in 1983 op de provinciale monumentenlijst geplaatst.

Beschrijving

Het grafmonument bestaat uit een grote, liggende hardstenen zerk, waarop in het midden een kleine, marmeren sarcofaag is geplaatst ter nagedachtenis van de zoon van het echtpaar die in 1847 op zevenjarige leeftijd was gestorven. Tot aan het overlijden van zijn ouders in 1901 (ze overleden binnen drie maanden na elkaar) heeft deze sarcofaag op het terrein van De Hartekamp gestaan en is toen overgebracht naar de begraafplaats.

Op de zerk is in de hoofdletters de volgende inscriptie aangebracht:

links rechts

BARTHOLD ARNOLD ANNA MARIA BRANTS
BARON VAN VERSCHUER ECHTGENOOTE
ECHTGENOOT VAN JONKVROUWE VAN BARTHOLD ARNOLD

ANNA MARIA BRANTS BARON VAN VERSCHUER
Geboren te bergharen geboren te Amsterdam
5 juli 1809 1 juni 1817
overleden te ’s-Gravenhage overleden te ’s-Gravenhage
3 januari 1901 26 maart 1901

Op de sarcofaag, met vier leeuwenklauwen rustend op een rechthoekig, marmeren basement, staat aan de west- en oostzijde de inscriptie:

west oost

BERNHARD DIEDERIK THEODOR DOOR ZIJNE OUDERS
EENIGE ZOON VAN VAN GODSLIEFDE VERKREGEN
B.A. BARON VAN VERSCHUER DEN 17 MEI 1840
EN A.M. BRANTS EN BIDDEND OM VERTROUWEN
AAN GODSLIEFDE AFGESTAAN

DEN 28 JULI 1847

Op de smallere vlakken aan de noord- en zuidzijde zijn in bas-reliëf een geknakte lelie (als symbool van de kortstondigheid van het leven) en het wapen van de familie Van Verschuer aangebracht. De baar heeft op de vier hoeken een engelenhoofd met vleugels, ofwel cherubijn, vanaf de renaissance een geliefd motief dat bij voorkeur op kindergraven werd toegepast als aanduiding van de hemelse sfeer. De engelen hadden als taak de ziel van de overledene naar de hemel te voeren. De vier cherubijnen worden met elkaar verbonden door een fries met in elkaar gekrulde, symmetrisch aangebrachte bloemmotieven. Boven op de baar rust een bloemenkrans met lint. Bladeren werden bij grafmonumenten toegepast als symbool van onsterfelijkheid, vaak met bloemen gecombineerd als teken van liefde voor de dode, als laatste eerbewijs of als verbeelding van opstandingshoop en eeuwige lente.

Gemeentelijk monument

De sarcofaag is van kunst- en cultuurhistorische betekenis als gaaf en zeldzaam geworden voorbeeld van een 19de-eeuws grafmonument uitgevoerd in marmer en voorzien van diverse symbolische motieven. De familie Van Verschuer-Brants heeft in de 19de eeuw in Heemstede en omgeving in het sociale leven een belangrijke rol gespeeld.