Herenweg 138
Kennemeroord, toegangshek
Oorspronkelijke functie | |
Toegangshek | |
Huidige functie | |
Toegangshek | |
Bouwjaar | |
Vanaf 1794 | |
Architect | |
Onbekend | |
Status | |
Rijksmonument 211109 |
Introductie
Op de plek van het voormalige landgoed Kennemeroord (nu een zorgappartementencomplex) stond oorspronkelijk, vanaf circa 1642, een herberg met de naam ‘De Dorstige Kuil’. In 1667 bracht Cosimo III de’ Medici er een bezoek. De uitspanning was een trefpunt van kunstenaars, vooral uit Amsterdam. In 1793 werd de herberg verkocht aan de Amsterdammer Jan Baptist van Keulen. Deze liet het pand vervangen door een witgepleisterd herenhuis. De bekende naam De Dorstige Kuil werd opnieuw gebruikt voor een herberg aan de Koediefslaan (nr. 69, een rijksmonument). Behalve het nieuwe herenhuis werden er een koetshuis, een ijskelder, een tuinmanshuis met oranjerie en een menagerie gebouwd. De landschapstuin is vermoedelijk ontworpen door J.D. Zocher sr.
Na verschillende malen van eigenaar te zijn gewisseld, kwam Kennemeroord met het toen 7 hectare grote grondbezit in 1867 in handen van Jan Pieter Adolf Teding van Berkhout. In 1926 moest het huis worden afgebroken, omdat in verband met de Olympische Spelen van 1928 in Amsterdam de Herenweg tot ongeveer 12 meter zou worden verbreed. Eigenaar Pieter Quarles van Ufford liet iets verderop een nieuw huis bouwen naar ontwerp van architect A.A. de Maker. De tuin is toen gewijzigd naar ontwerp van Leonard Springer. In 1948 kocht de Hervormde Gemeente in Heemstede het huis, dat daarna nog heeft gediend als school. Bijna tien jaar later, in 1957, moest het plaatsmaken voor een bejaardentehuis. Dit gebouw is op zijn beurt in 2006 vervangen door zorgappartementen.
Tegenwoordig resten van de buitenplaats onder andere nog dit toegangshek, de ten zuiden van de huidige appartementen gelegen ijskelder en een woning aan de Koediefslaan 97-101 .
Beschrijving toegangshek
Het hek bestaat uit hardsteen pijlers met verdiepte velden en lijstwerk aan de bovenzijde, bekroond door hardstenen siervazen. De doorrit is voorzien van een smeedijzeren vleugelhek. Sommige onderdelen van het hek zijn replica’s. De originelen worden bewaard in het huidige zorgcomplex.
Rijksmonument
Het hek is van belang als onderdeel van de historische buitenplaats Kennemeroord en als goed bewaard gebleven voorbeeld van een laat 18de- of vroeg 19de-eeuws toegangshek van een buitenplaats.